กาแฟคืออะไร?

กาแฟ (Coffee) คือเครื่องดื่มที่ได้จากการนำเมล็ดของต้นกาแฟมาผ่านกระบวนการต่าง ๆ เช่น เก็บเกี่ยว ตาก คั่ว บด และสกัด เพื่อให้ได้กลิ่นและรสที่ต้องการ

ต้นกาแฟจัดอยู่ในวงศ์ Rubiaceae มีแหล่งกำเนิดดั้งเดิมในทวีปแอฟริกา โดยเฉพาะแถบเอธิโอเปีย ปัจจุบันนิยมปลูกในประเทศที่อยู่ใน “แถบเส้นศูนย์สูตร” หรือที่เรียกว่า Coffee Belt เช่น บราซิล โคลอมเบีย เอธิโอเปีย อินโดนีเซีย เวียดนาม รวมถึงประเทศไทย

ประเภทของเมล็ดกาแฟสายพันธุ์หลัก

ในโลกของกาแฟ สายพันธุ์ของต้นกาแฟมีหลากหลาย แต่สายพันธุ์หลักที่นิยมใช้ในเชิงพาณิชย์มี 2 ชนิด คือ

1. Arabica (อาราบิก้า)

คุณภาพสูง รสชาตินุ่ม ละมุน ซับซ้อน

• เติบโตได้ดีในพื้นที่สูง อากาศเย็น (มากกว่า 1,000 เมตรจากระดับน้ำทะเล)

• มีคาเฟอีนน้อยกว่าสายพันธุ์อื่น (1–1.5%)

• กลิ่นหอมชัด มีโทนรสชาติหลากหลาย เช่น ดอกไม้ ผลไม้ ถั่ว ช็อกโกแลต

• ราคาสูงกว่าเพราะปลูกยากและให้ผลผลิตน้อย

เหมาะกับ: คนที่ชอบกาแฟกลิ่นหอม รสละมุน ไม่ขมจัดปลูกมากใน: ละตินอเมริกา เอธิโอเปีย ไทย (เช่น เชียงใหม่ เชียงราย แม่ฮ่องสอน)

2. Robusta (โรบัสต้า)

เข้ม ขม กลิ่นแรง ราคาย่อมเยา

• ทนโรคและอากาศร้อนได้ดี ปลูกง่ายในพื้นที่ต่ำ

• มีคาเฟอีนสูงกว่าอาราบิก้า (2–2.7%)

• กลิ่นแรง รสชาติหนักแน่น บอดี้หนา เหมาะสำหรับเมนูเย็น หรือกาแฟผสมนม

• นิยมใช้ในกาแฟสำเร็จรูปและเอสเพรสโซ่สูตรเข้ม

เหมาะกับ: คนที่ชอบกาแฟเข้มข้น ตื่นเร็ว ขมแบบดุดันปลูกมากใน: เวียดนาม อินโดนีเซีย อินเดีย ภาคใต้ของไทย เช่น ชุมพร สุราษฎร์ธานี

สายพันธุ์ย่อยที่น่าสนใจ (สำหรับสาย Specialty Coffee)

1. Typica

ต้นตำรับของ Arabica รสชาติซับซ้อน กลิ่นหอมผลไม้ ปลูกในแถบอเมริกาใต้และเอธิโอเปีย

2. Bourbon

ให้รสหวานนุ่ม และมีความบาลานซ์ดี ปลูกมากในบราซิลและอเมริกากลาง

3. Geisha (หรือ Gesha)

สายพันธุ์หายากและราคาสูงที่สุดในโลก กลิ่นหอมคล้ายดอกไม้ ผลไม้โทนส้ม ฟลอรัลชัดเจนปลูกเด่นในปานามา โคลอมเบีย และมีในไทยบางพื้นที่

4. Catimor / Caturra / SL28 / SL34

เป็นลูกผสมที่นิยมใช้ในหลายประเทศ ให้รสชาติเฉพาะตัว และทนโรค

Arabica vs Robusta ต่างกันอย่างไร?

คุณสมบัติ	Arabica	Robusta
ความสูงที่ปลูก	>1,000 เมตร	<800 เมตร
คาเฟอีน	ต่ำกว่า (1–1.5%)	สูงกว่า (2–2.7%)
รสชาติ	หอม ซับซ้อน ละมุน	เข้ม ขม บอดี้หนัก
กลิ่น	ดอกไม้ ผลไม้	โทนไม้ไหม้ ดิน ดุดัน
ราคา	สูง	ต่ำกว่า
การปลูก	ปลูกยาก ดูแลมาก	ทนโรค ปลูกง่าย

แล้วสายกาแฟบ้านเรานิยมใช้สายพันธุ์ไหน?

• ภาคเหนือของไทย (เช่น เชียงราย แม่ฮ่องสอน เชียงใหม่): นิยมปลูก อาราบิก้า เนื่องจากสภาพอากาศและความสูงที่เหมาะสม

• ภาคใต้ของไทย (เช่น ชุมพร สุราษฎร์ธานี): ปลูก โรบัสต้า คุณภาพดีที่ใช้ในกาแฟไทยสไตล์เข้ม

ปัจจุบันประเทศไทยมีฟาร์มกาแฟที่พัฒนาสายพันธุ์และคุณภาพมากขึ้นเรื่อย ๆ จนบางพื้นที่เริ่มมีชื่อเสียงในระดับโลก เช่น ดอยช้าง ดอยสะเก็ด

สรุป

กาแฟไม่ใช่แค่เรื่องของรสชาติในถ้วยเดียว แต่สะท้อนถึงแหล่งปลูก สายพันธุ์ วิธีคั่ว และแม้กระทั่งมือของคนชง การรู้จัก สายพันธุ์เมล็ดกาแฟ คือจุดเริ่มต้นของการเข้าใจและชื่นชมกาแฟได้ลึกขึ้น

ไม่ว่าคุณจะเป็นสายเข้ม สายหอม สายดริป หรือมือใหม่ กาแฟมีโลกให้คุณค้นหาอีกมากและเมื่อคุณเข้าใจว่าเมล็ดกาแฟแต่ละสายพันธุ์ต่างกันอย่างไร คุณก็จะเลือกดื่มได้อย่างมีรสนิยมและตรงกับความชอบของตัวเองมากขึ้น

กาแฟถ้วยเดิม อาจให้ประสบการณ์ใหม่ได้เสมอ...ถ้าคุณรู้จักมันดีพอ ☕️ โรงเรียน Maru Cruise & Hotel Job Training School คือมากกว่าสถานศึกษา เพราะที่นี่คือจุดเริ่มต้นของเส้นทางอาชีพที่มั่นคงในสายเรือสำราญและโรงแรม นักเรียนของเราหลายคนได้ทำงานจริงในสายงานทั้งในไทยและต่างประเทศ เราเน้นการฝึกฝนภาคปฏิบัติ พร้อมพัฒนาทักษะที่นายจ้างต้องการ ที่นี่จึงเป็น “โรงเรียนที่สร้างอาชีพ” อย่างแท้จริง

เยี่ยมชมเพิ่มเติมได้ที่ www.maruchot.com