top of page

Seaman Book คืออะไร สำคัญกับคนเรืออย่างไร? ทำตอนไหน อย่างไร มาดูกัน

อัปเดตเมื่อ 16 ก.ย.

Seaman Book คืออะไร สำคัญกับคนเรืออย่างไร? ทำตอนไหน อย่างไร มาดูกัน

สำหรับผู้ที่สนใจหรือกำลังก้าวเข้าสู่วงการเดินเรือ ไม่ว่าจะเป็น กะลาสี, ลูกเรือ, วิศวกรเรือ, ช่างเครื่อง, พ่อครัวประจำเรือ หรือแม้แต่นักเรียนฝึกงานในสาขาพาณิชยนาวี สิ่งหนึ่งที่ถือเป็น “บัตรผ่านทางอาชีพ” ที่ทุกคนต้องมี ก็คือ Seaman Book หรือที่ภาษาไทยเรียกว่า “สมุดประจำตัวลูกเรือ”

หลายคนอาจยังไม่เข้าใจว่า Seaman Book คืออะไร จำเป็นแค่ไหน และต้องทำเมื่อไร บทความนี้จะอธิบายครบทุกมิติ ตั้งแต่ความหมาย ความสำคัญ ไปจนถึงขั้นตอนการทำและการต่ออายุ

1. Seaman Book คืออะไร?

  • Seaman Book หรือ สมุดประจำตัวลูกเรือ เป็นเอกสารราชการที่ออกโดย กรมเจ้าท่า (Marine Department) ของประเทศไทย

  • มีลักษณะคล้ายหนังสือเดินทาง (Passport) แต่ใช้งานในเชิงวิชาชีพทางเรือ

  • ภายในประกอบด้วยข้อมูลสำคัญ ได้แก่

    • ชื่อ-นามสกุล, วันเดือนปีเกิด

    • รูปถ่ายผู้ถือ

    • เลขที่สมุดประจำตัวลูกเรือ

    • รายละเอียดการขึ้น-ลงเรือ (Sea Service Record) ซึ่งเปรียบเสมือน “ประวัติการทำงาน”

👉 พูดง่าย ๆ Seaman Book คือ “บัตรประชาชนของคนเรือ” ใช้ยืนยันสถานะความเป็นลูกเรือที่ถูกต้องตามกฎหมาย

2. Seaman Book สำคัญอย่างไร?

2.1 การทำงานถูกต้องตามกฎหมาย

  • ลูกเรือทุกคนที่ทำงานบน เรือพาณิชย์ หรือ เรือต่างประเทศ ต้องมี Seaman Book

  • เป็นหลักฐานว่าเป็นบุคลากรที่ผ่านการขึ้นทะเบียนและตรวจสอบกับกรมเจ้าท่า

2.2 เอกสารที่ใช้ในระดับสากล

  • ใช้เป็นเอกสารประกอบการเดินทางและตรวจคนเข้าเมือง

  • บางประเทศยอมรับ Seaman Book ให้ใช้แทนหนังสือเดินทางได้ในกรณีขึ้น-ลงเรือ

2.3 การบันทึกประสบการณ์ทำงาน

  • ทุกครั้งที่ขึ้น-ลงเรือ จะมีการลงบันทึกโดยผู้บังคับบัญชาหรือเจ้าหน้าที่

  • ใช้เป็นหลักฐานยืนยัน Sea Service สำหรับการสอบเลื่อนตำแหน่ง เช่น จากลูกเรือ → นายเรือ

2.4 การทำ Visa และเอกสารประกอบอื่น ๆ

  • การสมัคร Visa ประเภท C1/D, Transit Visa หรือเอกสารเดินทางที่เกี่ยวข้องกับการทำงานบนเรือ ต้องมี Seaman Book แนบประกอบ

3. ใครต้องมี Seaman Book?

  • นักเรียน/นักศึกษา สาขาพาณิชยนาวีหรือวิศวกรรมต่อเรือ ที่ต้องไปฝึกงานบนเรือจริง

  • ลูกเรือพาณิชย์ ที่ทำงานกับบริษัทเดินเรือภายในประเทศและต่างประเทศ

  • วิศวกร ช่างเครื่อง พ่อครัว และเจ้าหน้าที่ประจำเรือทุกตำแหน่ง

  • บุคลากรที่ปฏิบัติงานกลางทะเล ซึ่งต้องขึ้นทะเบียนกับกรมเจ้าท่า

4. ต้องทำ Seaman Book ตอนไหน?

  • ควรทำ ก่อนออกเรือครั้งแรก

  • นักเรียนฝึกงาน: ต้องยื่นทำก่อนเข้าฝึกงานกับบริษัทเดินเรือ

  • ผู้สมัครงานสายเดินเรือ: ควรทำทันทีที่ได้รับการตอบรับเข้าทำงาน

5. วิธีการทำ Seaman Book

5.1 เอกสารที่ต้องใช้

  1. บัตรประชาชน และสำเนาทะเบียนบ้าน

  2. ใบรับรองแพทย์ (ตรวจสุขภาพตามที่กรมเจ้าท่ากำหนด เช่น สายตา การได้ยิน โรคติดต่อ)

  3. หนังสือรับรองจากสถาบันการศึกษา (สำหรับนักเรียนฝึกงาน)

  4. หนังสือรับรองการทำงานจากบริษัทเดินเรือ (สำหรับลูกเรือที่บรรจุแล้ว)

  5. รูปถ่ายขนาดที่กำหนดตามระเบียบ

5.2 ขั้นตอนดำเนินการ

  1. ยื่นคำร้องที่ กรมเจ้าท่า หรือสำนักงานสาขาที่กำหนด

  2. เจ้าหน้าที่ตรวจสอบเอกสาร

  3. ชำระค่าธรรมเนียม

  4. รอรับเล่ม Seaman Book (โดยปกติใช้เวลาหลายวันถึงไม่กี่สัปดาห์)

6. อายุการใช้งานและการต่ออายุ

  • Seaman Book มีอายุ 5 ปี นับจากวันออกเอกสาร

  • หากหมดอายุ สามารถยื่นต่ออายุโดยใช้เล่มเดิม + เอกสารประกอบ

  • หาก สูญหาย/ชำรุด ต้องแจ้งความ (ในกรณีสูญหาย) และยื่นคำร้องเพื่อออกเล่มใหม่

7. ความแตกต่างจากเอกสารอื่น ๆ

  • Seaman Book vs Passport:

    • Passport ใช้เดินทางทั่วไป

    • Seaman Book ใช้สำหรับการทำงานบนเรือและบันทึกประสบการณ์

  • Seaman Book vs Certificate of Competency (CoC):

    • Seaman Book = สมุดบันทึกตัวตนและประสบการณ์

    • CoC = ใบประกาศนียบัตรวิชาชีพ ใช้ยืนยันความรู้และตำแหน่ง เช่น นายเรือ วิศวกร

8. เคล็ดลับสำหรับผู้ที่จะทำ Seaman Book

  • ตรวจสอบเอกสารให้ครบถ้วนก่อนยื่น เพื่อลดความล่าช้า

  • ทำการตรวจสุขภาพที่โรงพยาบาล/คลินิกที่กรมเจ้าท่ารับรองเท่านั้น

  • สำหรับนักเรียน → ควรขอหนังสือรับรองจากสถาบันล่วงหน้า

  • ควรดำเนินการล่วงหน้าอย่างน้อย 1–2 เดือน ก่อนวันขึ้นเรือจริง

  • เก็บรักษา Seaman Book อย่างดี เพราะเป็นเอกสารสำคัญที่ใช้ตลอดชีวิตการทำงาน

9. ความสำคัญเชิงอาชีพ

  • การมี Seaman Book เป็น บันไดขั้นแรก ของการเข้าสู่อาชีพทางเรือ

  • ใช้เป็นหลักฐานยืนยันประสบการณ์ในการสมัครงานกับบริษัทเดินเรือทั้งในและต่างประเทศ

  • หากไม่มี Seaman Book → ไม่สามารถขึ้นทะเบียนเป็นลูกเรือได้ และเสี่ยงต่อการทำงานผิดกฎหมาย

สรุป

Seaman Book หรือ สมุดประจำตัวลูกเรือ คือเอกสารที่สำคัญที่สุดสำหรับทุกคนที่ทำงานในสายอาชีพทางเรือ ใช้ยืนยันตัวตน บันทึกประสบการณ์การทำงาน และเป็นหลักฐานตามกฎหมายทั้งในและต่างประเทศ

👉 หากคุณกำลังจะเริ่มต้นในเส้นทางสายเดินเรือ ไม่ว่าจะเป็นนักเรียนฝึกงานหรือลูกเรือมืออาชีพ การมี Seaman Book คือสิ่งที่ขาดไม่ได้ ควรรีบดำเนินการให้เรียบร้อย เพื่อความมั่นใจ ความถูกต้อง และโอกาสที่เปิดกว้างในอาชีพทางทะเล แนะนำโรงเรียนเรือสำราญ : https://www.maruchot.com


What is a Seaman Book and Why is it Important for Seafarers? When and How to Obtain One? Let's Find Out!


A Seaman Book (also known as a Seafarer's Identity Document) is an essential document for anyone working on a ship. It serves as an official record of a seafarer's identity and qualifications, as well as their sea service history.


Why is a Seaman Book important?


• Proof of Identity: It serves as a valid form of identification for seafarers worldwide.

• Record of Sea Service: It documents a seafarer's experience and qualifications, which is crucial for career advancement.

• International Travel: It facilitates international travel for seafarers, allowing them to enter and exit ports in different countries.

• Compliance with Regulations: It ensures compliance with international maritime regulations and conventions.


When and How to Obtain a Seaman Book:


The process of obtaining a Seaman Book may vary depending on the country of origin. Generally, it involves:


1. Eligibility: Meeting the eligibility requirements, such as being a qualified seafarer or a trainee.

2. Application: Completing an application form and submitting it to the relevant maritime authority.

3. Supporting Documents: Providing necessary documents, such as proof of identity, certificates of competency, and medical certificates.

4. Fees: Paying the required fees.

5. Issuance: Receiving the Seaman Book after the application is approved.


If you are interested in pursuing a career as a seafarer, obtaining a Seaman Book is one of the first steps you need to take. Make sure to research the specific requirements and procedures in your country to ensure a smooth application process.


ความคิดเห็น

ได้รับ 0 เต็ม 5 ดาว
ยังไม่มีการให้คะแนน

ให้คะแนน
bottom of page